czcionka:
kontrast:
L.p. Tytuł Autor Numer
1. „Ekologia z przedszkolu” – program edukacji ekologicznej G. Kutyłowska DKO-4013-2/96
2. „Dziecięca matematyka” – program edukacji matematycznej E. Gruszczyk – Kolczyńska, DKW-4013-5/01
E. Zielińska
3. „Nazywanie Świata” – program nauki czytania I. Majchrzak DKOS-5002-15/04
4. „Drużyna Marzeń” – program wychowania przedszkolnego J. Wasilewska P-28/PWP/01/23
5. „Kocham Przedszkole” – program wych. przedszkolnego M. Pleskot, P-28/PWP/02/23
A. Staszewska-Mieszek
6. „Uczymy dzieci programować” - kodowanie A. Świć P-28/PWP/03/23
7. „Strefa przedszkolaka” – program nauczania W. Żaba-Żabińska, P-28/PWP/04/23
w oddziałach przedszkolnych J. Bieniek
8. „Lion’s Team” – angielski dla przedszkolaków M. Bigaj - Kisała P-28/PWP/05/23
Metody nauczania
W naszej pracy wychowawczo - dydaktycznej, zwłaszcza biorąc pod uwagę specyfikę trzech grup integracyjnych, zapewniając dzieciom osiąganie systematycznych postępów i sukcesów, radzenia sobie z trudnościami, stwarzając wszystkim dzieciom szansę rozwoju na miarę ich możliwości, nasi nauczyciele wykorzystują nowoczesne metody pracy.
Metoda ruchowej ekspresji twórczej R. Labana
Metoda gimnastyki twórczej Rudolfa Labana nazywana jest także metodą improwizacji ruchowej. Daje możliwość podejmowania ruchu zgodnie z własną inwencją twórczą, fantazją, doświadczaniem. U podstaw tej metody leży naturalna ruchliwość i naturalny styl motoryki dziecka. Pozwala ona na posługiwanie się różnymi formami ruchu i ekspresji jak: ćwiczenia muzyczno-ruchowe, zabawy, taniec, opowieść ruchowa, inscenizacja, improwizacja ruchowa, groteska, pantomima, sceny dramatyczne itp. W metodzie uwzględnia się łącznie ruchu
z muzyką i rytmem i dlatego często przy realizacji zadań wykorzystuje się instrumenty perkusyjne. Każdy ćwiczący wykonuje zadanie ruchowe na swój sposób i wobec tego pokaz wykonania nie jest niezbędny, schodzi na dalszy plan. Należy tylko ćwiczącym wyjaśnić, co mają robić, natomiast sposób wykonania będzie zależał od ich inwencji twórczej, pomysłowości, fantazji oraz doświadczeń ruchowych.
W zajęciach ruchowych metoda gimnastyki ekspresyjnej wprowadzana jest w formie wstawek lub małych fragmentów zajęć (wyczucia własnego ciała, ciężaru siły), przestrzeni, rozwijania wyczucia płynności ruchów i ciężaru ciała w przestrzeni i czasie, współdziałanie
z partnerem lub grupą.
Metoda C. Orffa
Orff wyszedł z założenia, iż kulturą fizyczną dziecka należy rozwijać w ścisłej korelacji
z kulturą rytmiczno- muzyczną oraz z kulturą słowa. Dlatego nawiązuje on do tradycyjnych, zanikających we współczesnych czasach form zabaw, ćwiczeń, tańców, muzyki, porzekadeł, legend, baśni, poezji, prozy itp. Te właśnie formy ruchowo-muzyczno- słownych zainteresowań dzieci znalazły się u podstaw nowej metody, której głównym celem i zadaniem jest wyzwolenie u dzieci tendencji samo ekspresji i rozwijania inwencji twórczej zwłaszcza powiązanie muzyki z ruchem stanowi bardzo charakterystyczny rys omawianej metody. Szeroko rozbudowany repertuar ćwiczeń i zabaw daje możliwość rozwijania inwencji zarówno dzieciom wysoko uzdolnionym, jak i zaniedbanym, które mają okazję wyrównać swoje braki. Zarówno muzyka, jak i ruch oraz żywe słowo przenikają się wzajemnie, przy czym w konkretnych ćwiczeniach dominuje zwykle jeden z wymienionych elementów, gdy inne spełniają roję towarzyszącą lub podrzędną.
Głównym celem i zadaniem tej metody jest wyzwolenie u dzieci tendencji do samoekspresji
i rozwijania inwencji twórczej. Zdaniem C. Orffa muzyka rodzi się z mowy, ruchu i gestu. Wykorzystane i przetworzone na język muzyczny powinno być to, co dziecku najbliższe: słowo, gest, ruch. Zaspokojenie potrzeby ruchu w formie dobranej przez samo dziecko, daje okazję do rozładowania napięć emocjonalnych, do ich odreagowania.
Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne
Metoda Weroniki Sherborne- jest prosta, naturalna i możliwa do zastosowania w każdych warunkach, bez konieczności używania przyrządów. Metoda ta nawiązuje do „języka ciała”, czyli ćwiczenia stanowią formę naszego komunikowania się z innymi. Ze względu na swą prostotę, naturalność i możliwość stosowania jej w każdych warunkach, jest to metoda dla każdego. Każdy może w niej uczestniczyć w takim zakresie, w jakim jest to dla niego możliwe. Wszyscy są aktywni, radośni i zwycięscy. Każdemu coś się uda, każdy zostanie pochwalony i zachęcony do dalszych wysiłków.
Bawić się mogą wszyscy: dzieci, młodzież, dorośli. Partnerzy ćwiczą parami, trójkami, czwórkami, bądź w większych grupach np. dziecko- dziecko w tym samym wieku, dziecko- dziecko starsze: dziecko- dorosły.
Celem tej metody jest wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka i terapia zaburzeń rozwoju, czyli doświadczenie ruchu, kontaktu emocjonalnego, fizycznego, społecznego, poznanie własnego ciała. Stosując tę metodę dążymy do rozwoju świadomości schematu ciała, orientacji w czasie i przestrzeni w środowisku zewnętrznym, poczucia bezpieczeństwa, zaufania do siebie i partnera, współdziałanie partnerstwa, emocji, opanowanie ich, własnej inwencji, pewności siebie, inicjatywy, spontaniczności ruchu i zachowań, sprawności ruchowej, wyobraźni, koncentracji uwagi sposobu komunikowania się, a także do integracji środowiska, w którym jesteśmy oraz umiejętności rozluźniania się po okresie napięcia
i koncentracji.
Metoda E. Gruszczyk- Kolczyńskiej do nauki matematyki
W edukacji matematycznej przedszkolaków najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka. Stanowią one budulec, z którego dziecko tworzy pojęcia i umiejętności. Jeżeli doświadczenia są specjalnie dobrane, przyczyniają się także do rozwoju myślenia i hartowania dziecięcej odporności.
Program edukacji matematycznej wg. E. Gruszczyk- Kolczyńskiej obejmuje następujące kręgi tematyczne: orientacja przestrzenna, rytmy, kształtowanie umiejętności liczenia, a także dodawania i odejmowania, wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania; rozwijanie umiejętności mierzenia długości, klasyfikacja, układanie i rozwiązywanie zadań arytmetycznych, zapoznanie dzieci z wagą i sensem ważenia, mierzenie płynów, intuicja geometryczna, kształtowanie gier przez dzieci, zapisywanie czynności matematycznych. Dwanaście wymienionych kręgów tematycznych trzeba zrealizować w podanej kolejności, uwzględnia ona, bowiem nie tylko stopniowane trudności, ale także prawidłowości rozwoju dziecka.
Celem tej metody jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci. Zaplanowane działania służą wprowadzeniu nowych treści lub uporządkowaniu i ukierunkowaniu nagromadzonych doświadczeń dzieci. Głównym sposobem uczenia się matematyki jest rozwiązywanie zadań. Nie wszystkie dzieci radzą sobie z tą umiejętnością. Często napotykają trudności, zniechęcają się do wykonywania kolejnych działań, aby uniknąć przykrości. Należy dostosować więc treści kształcenia do możliwości intelektualnych dzieci. Ta metoda ma właśnie wspomagać rozwój umiejętności matematycznych dzieci i uczyć je radzenia sobie z emocjami. Okres przedszkolny to czas otwierania się ciekawskich, dziecięcych oczu na świat, czas poznawania
i doświadczania. To także okres wielkich możliwości, które wymagają odpowiedniej stymulacji i bodźców potrzebnych do kształtowania czynności umysłowych. W edukacji matematycznej ważne jest, aby mieć świadomość tego, w jaki sposób dzieci w wieku przedszkolnym uczą się. Edukacja matematyczna metodą E. Gruszczyk – Kolczyńskiej sprzyja stymulowaniu uzdolnień matematycznych u dzieci a także dobrze przygotowuje je do nauki matematyki w szkole. Metoda sprzyja rozwojowi inteligencji operacyjnej dzieci, uodparnia je na sytuacje trudne i rozwija umiejętności matematyczne.
Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz
Założeniem Metody Dobrego Startu jest jednocześnie rozwijanie funkcji językowych, funkcji spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinetycznych (czucie ruchu)
i motorycznych oraz współdziałania między tymi funkcjami, czyli integracji percepcyjno- motorycznej. Są to funkcje, które leżą u podstaw złożonych czynności czytania i pisania. Usprawniane w tym zakresie, jak również kształtowanie lateralizacji (ćwiczenia ustalania ręki dominującej) i orientacji w prawej i lewej stronie ciała jest wskazana dla dzieci przygotowujących się do nauki czytania i pisania, natomiast jest niezbędne dla dzieci,
u których występują opóźnienie rozwoju tych funkcji.
Ćwiczenia prowadzą do większej harmonii psychoruchowego: wyższego poziomu rozwoju
i współdziałania funkcji intelektualnych (mowy, myślenia) i instrumentalnych (spostrzeżeniowo- ruchowych). Dzięki temu dochodzi do prawidłowego wykonywania czynności ruchowych we właściwym czasie i przestrzeni, w harmonii z czynnościami poznawczymi, w tym językowymi. Doskonalenie integracji percepcyjno- motorycznej
i kompetencji językowych ułatwia naukę czytania i pisania wszystkim dzieciom. Natomiast wyrównanie dysharmonii rozwojowych w przypadku dzieci dysleksji może skutecznie zapobiegać powstawaniu niepowodzeń szkolnych. W przypadku opóźnionych w rozwoju, udział w ćwiczeniach służy rehabilitacji zaburzeń rozwoju psychomotorycznego i pomaga im zmniejszać trudności w opanowaniu skomplikowanych umiejętności szkolnych. W ciągu trzydziestu lat pracy nad rozwijaniem tej metody powstały trzy podstawowe jej formy.
W każdej z nich znajdują się propozycje różnych programów do wyboru, zależnie do potrzeb dzieci, z którymi pracujemy.
1. Piosenki i rysunki (proste wzory i piosenki)
2. Piosenki i znaki (złożone wzory, kształty litero podobne i piosenki)
3. Piosenki i litery (litery z alfabetu łacińskiego i litery specyficzne polskie oraz piosenki)
Pedagogika zabawy „Klanza”
Pedagogika zabawy jest metodą, która stwarza możliwości dzieciom do działania w atmosferze akceptacji i zaufania. Celem pedagogiki zabawy jest dostarczenie prowadzącemu różnorodnych pomysłów, które umożliwią świadomą i kreatywną pracę z grupą. Aktywizowanie uczniów w procesie nauczania jest obecnie uznawane za najważniejszą zasadę nauczania i uczenia się. Głównymi celami pedagogiki zabawy są: harmonijny i wszechstronny rozwój dziecka, pomoc w odkrywaniu najlepszych cech dziecka. Pedagogika ta włącza do nauczania i wychowania metody kreatywne, aktywizujące, pobudzające emocje i wyobraźnię z przełożeniem ich na takie sytuacje, w których uczestnik grupy może bez lęku rozwijać swoje najlepsze strony.
Proponuje zabawy i gry, które:
-zapewniają dobrowolność uczestnictwa,
-wykluczają rywalizację,
-dają możliwość komunikowania się poprzez ruch, słowo, plastykę, oraz inne środki wyrazu.
Głównym atrybutem wykorzystywanym w pracy opisywaną metodą jest duża, kolorowa chusta, która przyciąga uwagę dzieci, ożywia je i daje im wiele radości, uśmiechu. Pomaga dzieciom zapomnieć o strachu i poznać lepiej innych uczestników zabawy. Jest ona wspaniałym środkiem do rozbudzenia dziecięcej wyobraźni, kiedy staje się balonem, wiatrem, łodzią, siecią rybacką oraz tym wszystkim, o czym tylko można pomarzyć. Możliwości jej zastosowania są nieograniczone, dlatego staje się ona dowodem na to, że im prostsze formy
i pomoce, tym lepsza zabawa.
Techniki parateatralne: drama, pantomima, teatrzyk kukiełkowy, pacynkowy, zabawy paluszkowe
Aktywność twórcza dziecka jest jego naturalną potrzebą biologiczną którą można wykorzystać tworząc odpowiednie sytuacje edukacyjne. Drama jest specyficzną metodą w nauczaniu i wychowaniu, która polega na rozwiązywaniu problemów poprzez działania w roli, poprzez uczestniczenie w fikcji dramatycznej, najczęściej improwizowanej lub opartej na tekście literackim.
Drama uczy samodzielności myślenia i działania, aktywności i otwartości, rozwija emocje, wyobraźnię i fantazję, także elokwencję i plastykę ciała, wyrabia umiejętność współżycia i pracy w grupie. Zabawa w teatr ma ogromne walory kształcące, wychowawcze oraz terapeutyczne. Uczy poczucia współodpowiedzialności, samodyscypliny, koncentracji uwagi, radzenia sobie z sytuacją stresową, ćwiczy pamięć oraz daje satysfakcję z wykonanej pracy. Jest odpowiedni dla dzieci uzdolnionych, gdyż umożliwia rozwijanie ich predyspozycji, jak też dla dzieci mających różne trudności, powoduje wzrost wiary we własne możliwości.
Zabawy badawcze, doświadczania, obserwacje przyrodnicze
Naturalną metodą poznawczą stosowaną przez dzieci w wieku przedszkolnym jest aktywność badawcza, występuje ona w dwóch postaciach. Pierwsza to samodzielne odkrywanie. Dziecko ma tu pełną swobodę działania, samo wyznacza sobie tempo i czas pracy, ale jednocześnie jest to uczenie się drogą prób i błędów, w którym narażone jest ono na wiele trudności i porażek. Drugi sposób odbywa się pod kierunkiem nauczyciela. Nauczyciel zajmuje tu rolę inicjatora sytuacji, prowokuje do stawiania pytań, udostępnia stosowne metody i pomoce badawcze, ukierunkowuje go podczas badań i eksperymentowania.
Zabawy i ćwiczenia relaksacyjne
Wykorzystanie relaksacji ma ogromny walor terapeutyczny. Pozwala regulować poziom napięcia stresowego, szybko regeneruje siły, łagodzi niepokój, zwiększa kontakt z własnym ciałem i uczy panowania nad własnymi emocjami.
Stosowanie ćwiczeń i zabaw relaksacyjnych podczas zajęć wpływa na:
rozwój osobowości – dzieci doświadczają, że za pomocą celowych ćwiczeń mogą uczynić coś dla własnego dobrego samopoczucia, stworzyć balans między napięciem a odprężeniem;
pozytywne współżycie – niespokojne i agresywne dzieci poprzez relaksację odnajdują dostęp do swoich wewnętrznych sił samoregulujących, doświadczają, że pozytywnie mogą zmniejszyć stan napięcia i nie są zdane na przemoc;
W pracy z dziećmi, które doświadczają różnych trudności, niepowodzeń dydaktycznych, sytuacji konfliktowych z rówieśnikami, regularnie prowadzona relaksacja nie tylko odpręża
i daje wewnętrzne ukojenie, ale również wzmacnia ich wiarę we własne możliwości, uczy, jak radzić sobie z własną złością i frustracją, jak osiągnąć wewnętrzną równowagę w organizmie. Dzięki tym propozycjom dzieci mogą wyciszyć się i odprężyć, aby efektywniej funkcjonować.